Πολεμώντας τον λαϊκισμό...

Πώς πρέπει να αντιδράσει ένας πολιτικός όταν ακούει τον κατά τα άλλα «δεν μας το επιτρέπει ο πολιτισμός μας» να κραυγάζει μέσα στη Βουλή «τι μιλάς εσύ μωρή, πάλι πιωμένη είσαι»;
Πώς πρέπει να αντιδράσει ένας πολιτικός ή ακόμα και ο δημοσιογράφος, όταν ακούει τον «πρόεδρο» να αποκαλεί τον πρωθυπουργό «Τσολάκογλου» και την κυβέρνηση «κατοχική»; Πώς πρέπει να αντιδρούμε όλοι μας αντιμέτωποι με τα ψέματα, τις φαντασιώσεις, τις μισές αλήθειες και τις ακραίες ιδεολογικές μπαλαφάρες που τα τελευταία χρόνια -εξαιτίας και της κρίσης χωρίς αμφιβολία- τείνουν να υποκαταστήσουν τον πολιτικό διάλογο; Πόσω μάλλον όταν περνάνε περίπου ως κοινός τόπος σε μια όχι αμελητέα μερίδα του πληθυσμού;

Δεν υπάρχει εύκολη απάντηση. Ο πειρασμός να γυρίσεις την πλάτη, να αρνηθείς να μπεις σε διάλογο είναι μεγάλος. Αλλωστε ένας τέτοιος διάλογος είναι μάταιος: δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε θέσεις που στηρίζονται σε μια λογική επεξεργασία, αλλά θέσεις που αναπαράγουν προκαταλήψεις και υποδαυλίζουν τον φόβο και το μίσος.
Παραδόξως, όμως, γυρνώντας την πλάτη στους εμπόρους της μισαλλοδοξίας, παίζεις το παιχνίδι τους. Γιατί ακριβώς αυτό επιχειρούν να περάσουν. Εναν κόσμο που χωρίζεται σε «εμάς» και «αυτούς», στον γνήσιο λαό και το κατεστημένο, στους καλούς και τους κακούς. Εναν κόσμο σε δύο μόνο χρώματα: το μαύρο και το άσπρο.
Πρόκειται φυσικά για μια τελείως απολιτική προσέγγιση. Αρκεί να φύγουν οι κακοί, να τιμωρηθούν οι προδότες με «αμεσοδημοκρατικές» διαδικασίες κι όλα θα φτιάξουν. Και βέβαια πρόκειται για μια συντηρητική προσέγγιση. Η αλλαγή δεν προϋποθέτει μεταρρυθμίσεις, αρκεί να φύγουν οι κλέφτες.
Το επεσήμανε πολύ ωραία η κ. Παπαρήγα στην πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή, απευθυνόμενη στον ΣΥΡΙΖΑ που φλερτάρει πολύ με τέτοιες απόψεις, την «κλεπτοκρατία» όπως είναι της μόδας να ονομάζεται. Αν όμως δεν έχει νόημα να μπεις σε διάλογο με όσους πολιτικούς διακινούν τέτοιες απόψεις και ταυτόχρονα αγνοώντας τους παίζεις το παιχνίδι τους, τότε ποια είναι η λύση;
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό. Είναι κοινό για πολλές χώρες της Ευρώπης όπου τέτοια κόμματα εμφανίζουν άνοδο - από τον Γκερτ Βίλντερς στην Ολλανδία έως το κόμμα των «Αληθινών Φινλανδών». Και οι περισσότεροι συμφωνούν στην ανάγκη να απευθυνθεί κανείς απευθείας στους οπαδούς τους και να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα πάνω στα οποία στηρίζεται η άνοδός τους. Οχι για να υιοθετήσεις τις θέσεις τους ούτε για να συζητήσεις μαζί τους, αλλά για να δώσεις λύσεις. Δεν είναι καθόλου εύκολο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το μεταναστευτικό, όπου η σημερινή κυβέρνηση επιχειρεί να ισορροπήσει στη γραμμή της νομιμότητας. Βρίσκεται έτσι μεταξύ δύο πυρών, από την Αριστερά για ανοχή στη ρατσιστική βία και από την ακροδεξιά για αδυναμία να επιβάλει την τάξη. Κρίσιμο ζήτημα βέβαια, τουλάχιστον για την Ελλάδα, είναι η αντιμετώπιση της διαφθοράς ιδίως στο κυβερνητικό επίπεδο, πάνω στην οποία έχει χτιστεί εδώ και πολλά χρόνια η απαξίωση της πολιτικής. Η κοινοβουλευτική «νίκη» της Πέμπτης θα αποδειχθεί πύρρεια, αν δεν υπάρξουν άμεσα πρωτοβουλίες που θα πείσουν τους πολίτες ότι κάτι αλλάζει.
Το μείζον ωστόσο είναι η οικονομία και η ανεργία. Το 2013 μοιάζει να είναι η «τελευταία ευκαιρία», όπως είχε πει παλιότερα ο κ. Γ. Στουρνάρας για να σταματήσει η ύφεση και να αποφύγουμε μια ανεξέλεγκτη κοινωνική και πολιτική έκρηξη. Οι πολιτικοί αρχηγοί το γνωρίζουν καλά. Το ερώτημα ωστόσο δεν είναι πια αν θέλουν, αλλά αν μπορούν. Ή αν η Ελλάδα θα γίνει η νέα Βαϊμάρη της γερμανικής πολιτικής στην Ευρώπη!

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΚΑΨΗΣ
panteliskapsis@gmail.com
ethnos gr
21/1/13 

---

-= 
ΣΧΕΤΙΚΟ:

• Δεν φταίει μόνο το «σύστημα»