Θα μπορέσει η Ελλάδα να γίνει ισότιμο μέλος της ευρωζώνης;

Του Μανώλη Γ. Δρεττάκη*
«Στους κόλπους του νεωτερικού κόσμου που κυριαρχείται από τις μεγάλες δυνάμεις, με ποιον τρόπο θα εδραιώσει η Ελλάδα την αρμονία ανάμεσα στη δύναμη και την αδυναμία της; Θα μπορέσει να εξασφαλίσει τη θέση της στον κόσμο χωρίς να εγκαταλείψει τη φύση της; Κώστας Αξελός
Τα παραπάνω ερωτήματα είναι ορισμένα από εκείνα με τα οποία κλείνει ένα κείμενο του Κώστα Αξελού με τίτλο «Η μοίρα της σύγχρονης Ελλάδας». Το κείμενο αυτό πρωτο-δημοσιεύτηκε στα γαλλικά στο περιοδικό «Esprit» το 1954. Στα ελληνικά δημοσιεύτηκε το 1978 στο περιοδικό «Εποπτεία» και το 2010 κυκλοφόρησε ως βιβλίο από τις εκδόσεις «Νεφέλη» (μετάφραση Κατερίνας Δασκαλάκη). Τα ερωτήματα αυτά είχαν τεθεί όταν η Ελλάδα είχε μόλις πριν από λίγα χρόνια εξέλθει από τη γερμανική κατοχή και τον αδελφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο. Ποια ήταν η απάντηση σ’ αυτά τα χρόνια που ακολούθησαν;


Στη διάρκεια της ταραγμένης περιόδου 1954-1967, στην οποία η παρουσία και οι επεμβάσεις των ξένων και κυρίως των ΗΠΑ, ήταν συνεχείς, δεν ήταν δυνατόν να δοθεί μια απάντηση στα ερωτήματα αυτά. Πολύ περισσότερο δεν μπορούσε να δοθεί απάντηση την επταετία 1967-1974, στη διάρκεια της οποίας η Ελλάδα, μπήκε για 7 χρόνια στον «γύψο» από τους επίορκους συνταγματάρχες, με την υποστήριξη των ΗΠΑ.
Το 1979 η τότε κυβέρνηση, χωρίς να έχει προετοιμάσει τη χώρα τα προηγούμενα χρόνια με τον κατάλληλο προγραμματισμό και την εφαρμογή των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, ενέταξε την Ελλάδα ως πλήρες μέλος της ΕΟΚ με τη Συνθήκη που ψηφίστηκε από τη Βουλή τον Ιούνιο του έτους εκείνου και άρχισε να ισχύει από το 1981. Από τότε και μετά, στα 31 χρόνια της ομαλότερης πολιτικά περιόδου που έχει περάσει η χώρα μας, θα μπορούσε να έχει δοθεί μια θετική απάντηση στο τελευταίο από τα ερωτήματα του παραθέματος από το κείμενο του Κώστα Αξελού. Δυστυχώς, μια τέτοια απάντηση δεν δόθηκε.
Το 1981, παρουσιάστηκε η σπάνια ευκαιρία στην ιστορία του τόπου να αλλάξει «ρότα» η χώρα, να απορρίψει τον παλαιοκομματισμό, να αξιοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της και να εκσυγχρονίσει την εκπαίδευση και τη δημόσια διοίκηση, ώστε να καταστεί ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και, αργότερα, της ευρωζώνης. Η ευκαιρία αυτή χάθηκε.
Την πρώτη και κύρια ευθύνη για την απώλεια της μοναδικής αυτής ευκαιρίας φέρει η 8ετής διακυβέρνηση της χώρας από το ΠΑΣΟΚ υπό τον Ιδρυτή του, ο οποίος –ενώ υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις για πραγματική αλλαγή– όχι μόνο συντήρησε και «συστηματοποίησε» όλες τις παθογένειες που διαχρονικά κατατρύχουν τη χώρα, αλλά και υιοθέτησε και παθογένειες της Δύσης. Το κακό αυτό προηγούμενο, αντί να το ανατρέψουν, το ακολούθησαν πιστά όλες οι μετέπειτα κυβερνήσεις των δύο κομμάτων εξουσίας από το 1990 και μετά, περιλαμβανομένης και της σημερινής τρικομματικής.
Ολες οι κυβερνήσεις απεμπόλησαν τις βασικές αξίες στις οποίες πρέπει να στηρίζεται ένα κράτος και μια κοινωνία. Με τις πράξεις και παραλείψεις τους απαξίωσαν και συνεχίζουν να απαξιώνουν όλους τους θεσμούς που προστατεύουν και μεταλαμπαδεύουν τις αξίες αυτές. Η εντιμότητα, η αξιοπρέπεια, η αξιοκρατία, η διαφάνεια, η ισονομία, η αλληλεγγύη, η δικαιοσύνη κ.λπ. αντικαταστάθηκαν από τα αντίθετά τους, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να καταστεί μια χώρα ανομίας και αυθαιρεσίας και να γίνει το «μαύρο πρόβατο» όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά και διεθνώς.
Στον οικονομικό τομέα, ειδικότερα, η πολιτική που εφαρμόστηκε τα τελευταία 38 χρόνια «φόρτωσε» τη χώρα με το σημερινό δυσθεώρητο και μη διαχειρίσιμο δημόσιο χρέος, και τα τελευταία τρία χρόνια, με την εφαρμογή των Μνημονίων, εξαθλίωσε ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού.
Αν ζούσε σήμερα ο Κώστας Αξελός, θα επαναλάμβανε, όπως γράφει στο βιβλίο του, ότι, εξαιτίας όλων των παραπάνω, η Ελλάδα «δεν άφησε κατά μέρος την αυταρέσκειά της και δεν πέρασε στο στάδιο της προσπάθειας και της συνέπειας, για να εκτιναχθεί –σαν μεταλλικό ελατήριο πιεσμένο από καιρό –προς κατάκτηση της δικής της κίνησης». Αντίθετα, «πούλησε την ψυχή της στο διάβολο» με έναν τρόπο ζωής και συμπεριφοράς με τον οποίο, όπως πάλι θα έλεγε ο Αξελός, «οι Νεοέλληνες δεν κατάφεραν να εναρμονίσουν τη σχέση μεταξύ του προσωπικού και του δημοσίου. Ο θρίαμβος του προσωπικού και του δια-προσωπικού τούς εμποδίζει να εντάξουν τη δραστηριότητά τους σε ένα υπερ-προσωπικό πλαίσιο». Αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, η Ελλάδα δεν θα μπορέσει ποτέ να καταστεί ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της ευρωζώνης και της διεθνούς κοινότητας γενικότερα.
________
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.
-------------------------
http://www.efsyn.gr/
7/1/13
http://outekryooutezestinirvana.blogspot.gr/
16/1/13