Μάλι: Πώς ένα πρότυπο δημοκρατίας στη Δυτική Αφρική έγινε ζώνη κρίσης

Την ώρα που η Γαλλία διεξάγει πολεμικές επιχειρήσεις με αβέβαιο αποτέλεσμα ενάντια σε ισλαμιστές αντάρτες του Μάλι, η ίδια η κυβέρνηση της χώρας έχει χάσει τον έλεγχο μεγάλο μέρους της επικράτειάς της. Ομως το Μάλι δεν ήταν πάντοτε κυψέλη αναρχίας και αποσταθεροποίησης, αλλά έχει αποτελέσει στο παρελθόν πρότυπο δημοκρατίας στη Δυτική Αφρική.

Το Μάλι διέθετε σύνταγμα, πολυάριθμα πολιτικά κόμματα και Κοινοβούλιο, ενώ κατά την τελευταία δεκαετία, η χώρα είχε μετατραπεί από δημοκρατία του «ενός» κόμματος σε μια μάλλον λειτουργική δημοκρατία. Βεβαία ελάχιστα έχουν μείνει από εκείνη την περίοδο, καθώς το Σαχέλ, μια περιοχή που εκτείνεται από τη Σενεγάλη στα δυτικά ως το Κέρας της Αφρικής στα ανατολικά αποτελεί πλέον την πιο φτωχή, εξαθλιωμένη και άνομη περιοχή του πλανήτη.

Αυτό που πυροδότησε αυτή την εξέλιξη ήταν αναμφίβολα το πραξικόπημα του Μαρτίου 2012, όταν ο στρατός εξανάγκασε τον πρόεδρο Αμάντου Τουμάνι Τούρε να παραδώσει την εξουσία του.  Οι στρατιωτικοί υποστήριξαν ότι ο Τούρε ήταν ανίκανος να ελέγξει την κατάσταση στη χώρα και να ανταγωνιστεί τους αντάρτες της φυλής Τουάρεγκ, οι οποίοι όμως τελικά επωφελήθηκαν από το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε. Οι Τουάρεγκ συντάχθηκαν με την Αλ Κάιντα στο Ισλαμικό Μαγκρέμπ (AQIM), όμως σύντομα οι ισλαμιστές διαχωρίστηκαν από τους Τουάρεγκ αντάρτες, οι οποίοι έχασαν την επιρροή τους.

Το AQIM και άλλες ισλαμιστικές ομάδες είναι πανίσχυρες στο Σαχέλ εξαιτίας της κυβερνητικής αδυναμίας. Ετσι, τρομοκρατικοί πυρήνες είναι σε θέση να κερδίζουν μεγάλα ποσά μέσω απαγωγών και διακίνησης ναρκωτικών στην περιοχή, εκμεταλλευόμενοι την ατιμωρησία.

Στο βόρειο Μάλι, σύμφωνα με τον Τούρε δεν υπάρχει τίποτα: ούτε βασικές υποδομές, δρόμοι, σχολεία, νοσοκομεία, ούτε καν πηγάδια. «Ο μόνος τρόπος να επιβιώσει ένας νέος άντρας είναι να γίνει μέλος αυτών των συμμοριών» λέει. Αυτήν την περιοχή έχουν διαλέξει οι ισλαμιστές για προπύργιο τους.

Οι προοπτικές της εμπλοκής της Γαλλίας σε μια τόσο μεγάλη και τόσο φτωχή περιοχή είναι περιορισμένες. Η εμπειρία του Αφγανιστάν διδάσκει πόσο δύσκολο είναι να παρέμβει μία δύναμη σε μια περιοχή όπου οι αντίπαλοι έχουν αμέτρητες δυνατότητες υποχώρησης και ανασύνταξης.

Οι ίδιοι οι πολίτες του Μάλι ελπίζουν σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ανάμειξη των Ευρωπαίων για τη λύση του προβλήματος. Ο λόγος είναι ότι ο εθνικός στρατός του Μάλι είναι διχασμένος καθώς έχει να αντιμετωπίσει μεγάλο αριθμό εσωτερικών συγκρούσεων. Ενώ παράλληλα το επίπεδο εκπαίδευσής του ίσως είναι του επιπέδου που απαιτείται για να βγάλει σε πέρας μια τόσο δύσκολη επιχείρηση όπως την εκκαθάριση των ισλαμιστικών πυρήνων. 

.tovima.gr

14/1/13

--

-

ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Δούρου: Η επέμβαση στο Μάλι ξυπνά αποικιοκρατικές μνήμες

• Hollande : "Notre mission au Mali n'est pas achevée"