Οταν η φρίκη ψυχαγωγεί

Της Τασούλας Καραϊσκάκη
Κι ενώ η υπόθεση της τρομοκρατικής επίθεσης στη Βοστώνη είναι ακόμη «ζεστή», με την υφήλιο να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ιστοσελίδα δημιούργησε βιντεοπαιχνίδι με τον τίτλο «Μαραθώνιος της Βοστώνης 2013: Τρόμος στους δρόμους». Οι παίκτης μπαίνει στο «πετσί» ενός μαραθωνοδρόμου που προσπαθεί να αποφύγει τις βόμβες, ενώ γύρω του δρομείς διαμελίζονται μέσα σε κρουνούς αίματος, σώματα μεταμορφώνονται σε άμορφες μάζες, το οδόστρωμα γεμίζει ακρωτηριασμένα μέλη. Το σκηνικό είναι απόλυτα ρεαλιστικό καθώς το παιχνίδι έχει ενσωματώσει πραγματικές εικόνες από την τραγωδία με αληθινούς νεκρούς.
Τα τελευταία εξήντα χρόνια μελετούν οι επιστήμονες τις επιπτώσεις των βίαιων ηλεκτρονικών παιχνιδιών στη συμπεριφορά των νέων. Και ακόμη, μία μερίδα τους ισχυρίζεται ότι αφυπνίζουν τα επιθετικά ένστικτα και «παγιώνουν» τη βίαιη συμπεριφορά, ενώ μια άλλη θεωρεί ότι η επίδραση είναι προσωρινή (υψηλή αρτηριακή πίεση, αρνητική διάθεση, αδυναμία συνεργασίας) και ότι δεν βεβαιώνεται πως η συχνή έκθεση στη βία ενισχύει την επιθετικότητα σε βάθος χρόνου.
Μάλιστα ορισμένοι ειδικοί παρατηρούν ότι την τελευταία 20ετία, στις ΗΠΑ, ενώ η πώληση βίαιων ηλεκτρονικών παιχνιδιών διπλασιάστηκε, η νεανική εγκληματικότητα αντίθετα περιορίστηκε στο μισό. Και συμπεραίνουν ότι τα αιμοσταγή παιχνίδια αποκλιμακώνουν τα βίαια ένστικτα των νέων και, καθώς τους καθηλώνουν πολλές ώρες μπροστά στον υπολογιστή, τους κρατούν μακριά από το αληθινό έγκλημα στους δρόμους... Δεν λαμβάνεται, όμως, υπόψη το γεγονός ότι η υπέρμετρη χρήση μειώνει για τον νέο την αξία της επικοινωνίας με το πραγματικό περιβάλλον, ούτε ότι, παρά την ποσοτική μείωση, υπάρχει μια ποιοτική αύξηση της βίας, με συχνότερα περιστατικά μαζικών φόνων. Είκοσι επτά μαθητές και δασκάλους σκότωσε τον περασμένο Δεκέμβριο στο Νιούταουν ο Ανταμ Λάντσα, ενώ τον περασμένο Ιούλιο, ο Τζέιμς Χολμς, ντυμένος Μπάτμαν, είχε δολοφονήσει 12 άτομα σε κινηματογράφο του Κολοράντο. Και τα περιστατικά είναι δεκάδες πηγαίνοντας προς τα πίσω, μέχρι το 2007, όταν στο Πολυτεχνείο της Βιρτζίνια φοιτητής είχε δολοφονήσει 32 άτομα. Σε καμία περίπτωση, φυσικά, δεν οφείλονται στη χρήση, ή τουλάχιστον μόνο στη χρήση αιματοβαμμένων παιχνιδιών, τα οποία μάλλον αντιγράφουν τις πραγματικές κοινωνίες της βίας, όπου φανερά ή υποδόρια το όπλο, η λεπίδα, το ρόπαλο, ο αθέμιτος ανταγωνισμός, η παρανομία αποτελούν μέσα επικράτησης και πρότυπα επιτυχίας.
Ομως, τι κοινωνία είναι αυτή που τέρπεται με το φρικώδες, που ψυχαγωγείται με το αποτρόπαιο, το απεχθές, το μακάβριο; Που αποζητεί η βαρβαρότητα, η ασχήμια, η κακία να αποτελούν το φυσικό πλαίσιο εκτόνωσης των αδιεξόδων; Ζούμε μια βαθιά πολιτιστική κρίση, που δημιουργεί εκτεταμένη σύγχυση. Οι φρικαλεότητες -στις οποίες υποτίθεται ότι καταφεύγει κανείς για να αποσυμπιέσει την οργή του- ποτέ δεν έκαναν καλύτερο τον κόσμο. Αντίθετα, πάντα συντηρούσαν τον κυνισμό και τη διαστροφή. Το τερατώδες, το βάναυσο δεν σταματούν το κακό, δεν αίρουν το αίνιγμα της αέναης αναπαραγωγής του· απλά ανοικοδομούν στέρεα την πεποίθηση ότι υπάρχει πιο έντονη ηδονή στο αίμα παρά στην αρετή. Οτι δεν είναι η ορθοφροσύνη η καλοσύνη, η νομιμότητα, αλλά η αχρειότητα, η σαπίλα, ο βόρβορος που αποτελούν τη γυμνή αλήθεια και την πραγματική ουσία της ζωής.
 .kathimerini.gr
28/4/13
--
-

• Λ.Ζ. Γκράντερσον για την επίθεση στη Βοστώνη: Τώρα πια, αυτό μπορεί να συμβεί οπουδήποτε ... Σχόλιο του βραβευμένου δημοσιογράφου στο CNN