O Αλμπέρ Καμύ και οι εκλογές στην Ελλάδα* ...

Γράφει η Ελένη Καρασαββίδου (ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΖΩΝΗ)

-

Αν αναλύαμε την πολιτική ρητορική των κομμάτων ως σχήματα λόγου θα βλέπαμε πως δεν υπάρχει ΟΥΤΕ ΕΝΑ κόμμα που να μην έχει κάνει προεκλογικές κολοτούμπες, και καμιά (με εξαίρεση τους απόλυτα παρίες ή από επιλογή περιθωριακούς) μερίδα του λαού που να μην έχει γι’ αυτό ευθύνη. Παρόλα αυτά το να βλέπεις κατάματα την αλήθεια δεν ακυρώνει ούτε την ύπαρξη των πολιτικών διαφορών ούτε την υποχρέωση των  πολιτικών επιλογών.

Επειδή όμως η γραφή μάς βοηθά να συνομιλήσουμε με τις σημαντικές εμπειρίες (και όχι μόνο) ανθρώπων όλων των εποχών, ας μου επιτραπεί να ακούσω μέσα από την ρωγμή του χρόνου τις σκέψεις ενός σημαντικού συγγραφέα (του Αλ. Καμύ) θυμίζοντας κάποιες παραμέτρους και για τις «κοντινές» εκλογές μας. Αν κάθε σκέψη όπως και κάθε εποχή είναι «ναυάγια που ξέβρασε ο ποταμός της Δράσης που το πελώριο κύμα του άφησε μια στιγμή να στεγνώσουν πάνω στην άμμο που θα τα παρασύρει ξανά» (Γιουρσενάρ, Μισίμα) ας κολυμπήσουμε σε αυτό γεμάτο ανόμοια κύματα «κοινό μας ποτάμι»…

• Για όσους κρατούν συστηματικά πίσω σκέψεις και δράσεις με το σκεπτικό της «καριέρας» ή με την αίσθηση του «φόβου»: Η πραγματική γενναιοδωρία προς το μέλλον έγκειται στο να τα δίνουμε όλα στο παρόν.

• Για όσους θεωρούν πως αποδεικνύουν υπευθυνότητα και σοφία (με τι μούτρα άραγε τώρα πια;) απλά καταγγέλλοντας διαρκώς όσους αντιστέκονται: Πρέπει να θεωρείτε τον ηρωισμό και το θάρρος δευτερεύουσες αξίες, αφού όμως πρώτα δώσετε αποδείξεις ηρωισμού και θάρρους.

• Για όσους ομοίως καταγγέλλουν τις δρώσες μειοψηφίες: Μια από τις χειρότερες αιτίες εχθρότητας είναι η λύσσα και η ποταπή επιθυμία να δεις να υποκύπτει αυτός που τολμάει να αντιστέκεται σε αυτό που σε συνθλίβει.

• Δίπλα -και συμπληρωματικά στο βάθος όμως- στην δική τους αδράνεια αναπτύσσεται και μια άλλη, όσων σε χώρους «υπευθυνότητας» ή «αντίστασης» δεν αμφισβητούν ποτέ την «γραμμή» μιας κι αγαπούν πολύ (και πάντως περισσότερο από τους ανθρώπους, την κοινωνία ή την πατρίδα) τον εαυτό τους και την «ανέλιξη» τους ή την ιδεολογική τους «δικαίωση» για να το κάνουν. Για όσους/ες αριστερούς και δεξιούς «στέκονται» έτσι: Η αδράνεια είναι μοιραία μόνο για τις μετριότητες (επώνυμες κι ανώνυμες).

• Για όσους/ες φέρονται σε κάθε χώρο «κατά το δοκούν» καλύπτοντας πίσω από σοβαροφάνεια ή επαναστατικο-φάνεια «άλλα» πράγματα κι άλλες «φιλοδοξίες»: Η ακεραιότητα δεν έχει ανάγκη από κανόνες.

• Για όσους συγχωρούν και προβάλλουν και «φλερτάρουν» ελαφρά την καρδία με την ακροδεξιά ξεχνώντας τα αίματα και τα δάκρυα της ιστορίας: Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής. (και ρατσιστής!)

• Για όσους αντιστέκονται και πολύ σωστά στο τρόμο της ακροδεξιάς (ακόμη κι όταν απονέμουν εύκολα ή βολικά τον τίτλο) αλλά κάνουν ότι δεν βλέπουν κάποια –και προ κρίσης- συνθήματα πλευρών της ακροαριστεράς: Ο σκλάβος ξεκινά ζητώντας δικαιοσύνη και καταλήγει να περιμένει να φορέσει στέμμα.

• Για όσους μπερδεύουν την πολιτική διαφωνία και κριτική με την προσωπική ή συλλογική αντιπάθεια αναπαράγοντας τον «παλιό κόσμο» που «καταδικάζουν»: Η παγίδα του μίσους είναι ότι σε δένει με τον χειρότερο εχθρό σου.

• Για όσους (κάνουν οι περισσότεροι ότι) δεν κατανοούν πόσο οι «πραγματικότητες» έχουν εξελιχθεί και μιλούν για «υπερβολές» παραβλέποντας ότι «οι σύγχρονες δικτατορίες δεν έχουν ανάγκη από τανκ αφού τους αρκεί η τηλεόραση» (Έκο) αλλά και για όσους δεν καταδίκασαν σθεναρά λογοκρισίες ή δολοφονίες στον χώρο του τύπου από όπου κι αν προέρχονταν ή κάνουν ότι δεν εντοπίζουν την βαθιά ανελευθερία της διαπλοκής: Ο ελεύθερος τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός, αλλά χωρίς ελευθερία είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο από κακός.

• Για όσους έρπουν και αναμασούν έναν ευχάριστο «λόγο ρέοντα» για να κερδίσουν κρατικούς επαίνους στη γραφή ή γελοία φήμη στην τηλεόραση και στην πολιτική αποκοιμίζοντας κι όχι ταρακουνώντας: Όλη η τέχνη στον Κάφκα συνίσταται στο ότι υποχρεώνει τον αναγνώστη να τον ξαναδιαβάσει. 

• Για όλους κι όλες μας: Αυτός που απελπίζεται από την ανθρώπινη μοίρα είναι δειλός. Αυτός που έχει ελπίδες γι’ αυτήν είναι ανόητος.

• Για «μένα» και για «σένα»: Ακόμη κι όταν κάποιος είναι πεπεισμένος για την απελπισία του πρέπει να δρα σαν να ελπίζει.

• Για όσους/ες, σαν κομματόσκυλα ή ως «συναισθηματικοί» ανέχονται τις προεκλογικές κολοτούμπες φίλων ή κομμάτων που ξεπερνούν κατά πολύ και σε ποιότητα και σε κίνητρα την αναγκαιότητα ή και την αγιότητα (κάποτε) των «κατά συνθήκη ψευδών»: Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.
 

• Υ.Γ. Για όσους δεν βλέπουν τη συνέχεια μέσα από την ασυνέχεια και τον τραγέλαφο της ζωής και θεωρούν κάθε φορά πως αυτή η παρτίδα σκάκι «τα τελειώνει όλα» αναπτύσσοντας μια ιδιότυπη υστερία μα και για όσους/ες δεν αντιλαμβάνονται την ιστορικότητα κάποιων περιόδων και μετρούν, σαν πάντα, τα λόγια τους φοβούμενοι τις αντιδράσεις: Να αυτοκτονήσω ή να κάνω καφέ;

Σας αφήνω, πάω για καφέ…

(Για την αντιγραφή και την προσαρμογή μόνο
Ελένη Καρασαββίδου)

* σκέψεις του Καμύ γενικά, άσχετες με εκλογικές διαδικασίες, δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στον Τύπο της Θεσσαλονίκης.

ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΖΩΝΗ