Βερολίνο: Λήξαν θεωρείται το θέμα των αποζημιώσεων προς την Πολωνία

Υφίσταται θέμα πολεμικών επανορθώσεων απέναντι στην Πολωνία; "Όχι", απαντούν κυβέρνηση και νομικοί κύκλοι στο Βερολίνο, επικαλούμενοι τη νομική και πολιτική "διευθέτηση" του ζητήματος από το 1953.


Με πρωτοβουλία της Βαρσοβίας οι σκιές του παρελθόντος είχαν επανεμφανιστεί πολλές φορές στις γερμανοπολωνικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Το 2004 ειδική επιτροπή για το ζήτημα των επανορθώσεων είχε αποφανθεί ότι μόνο οι καταστροφές που είχε υποστεί η πολωνική πρωτεύουσα στη διάρκεια του παγκοσμίου πολέμου κοστολογούνται σε τουλάχιστον 45 δισεκατομμύρια δολάρια.

Την επιτροπή είχε συστήσει ο Λεχ Κατσίνσκι, δήμαρχος τότε της Βαρσοβίας και αδερφός του σημερινού πρωθυπουργού Γιάροσλαβ Κατσίνσκι. Το θέμα επανέρχεται συνεχώς στο προσκήνιο από τότε που τη διακυβέρνηση της Πολωνίας ανέλαβε το υπερσυντηρικό κόμμα "Νόμου και Δικαιοσύνης" (PiS).

Λίγο αφότου ανέλαβε καθήκοντα, ο πρωθυπουργός Κατσίνσκι έκανε λόγο για "ανοιχτούς λογαριασμούς από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο" με τη Γερμανία, επισημαίνοντας ότι δεν έχει ακόμη διευθετηθεί το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων. Με επιστολή του προς τον Κατσίνσκι ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας και σημερινός πρόεδρος της χώρας Φρανκ Βάλτερ Στάινμαϊερ είχε απαντήσει ότι δεν υφίσταται νομική βάση για την καταβολή αποζημιώσεων προς την Πολωνία, ενώ επικαλέστηκε την "παραίτηση" της Βαρσοβίας, το 1953, από τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Η Βαρσοβία αντιτείνει ότι, ως μέλος του τότε ανατολικού μπλοκ, είχε απλώς "εξαναγκαστεί" να παραιτηθεί από τη διεκδίκηση αποζημιώσεων, υπό την ασφυκτική πίεση της Σοβιετικής Ένωσης.

"Ισχύει η παραίτηση του 1953"

Τώρα η Βαρσοβία πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα: ο Αρκάντιους Μουλάρτσικ, βουλευτής του κυβερνώντος PiS, ζητεί από το Κοινοβούλιο μία επίσημη εκτίμηση για τις πιθανότητες επιτυχούς διεκδίκησης αποζημιώσεων από τη Γερμανία, με βάση το διεθνές δίκαιο. Η απάντηση του Κοινοβουλίου αναμένεται στις 11 Αυγούστου. Νομικοί κύκλοι στη Γερμανία επιμένουν πάντως ότι το ζήτημα θεωρείται "λήξαν".

Ήδη το 2004 ο Γιόχεν Φρόβαιν, πρώην επικεφαλής στο Ινστιτούτο Διεθνούς Δικαίου Max Planck, είχε επιμεληθεί ένα νομικό υπόμνημα επί του θέματος, από κοινού με πολωνό συνάδελφό του. Και τότε, όπως και σήμερα, ο Φρόβαϊν θεωρούσε "μάταιες" τις πολωνικές διεκδικήσεις, λέγοντας ότι "από νομικής απόψεως, το ζήτημα έχει διευθετηθεί και έχει λήξει". Επικαλείται σχετικά τη διεθνή συνθήκη, την αποκαλούμενη και "Συνθήκη 2 + 4" για την Επανένωση της Γερμανίας.

Επιπλέον ο Φρόβαϊν αντικρούει τον ισχυρισμό της Βαρσοβίας ότι η "παραίτηση" του 1953 δεν ισχύει, καθώς η τότε Πολωνία τελούσε ουσιαστικά υπό την κυριαρχία της Σοβιετικής Ένωσης. "Η παραίτηση της Πολωνίας από τη διεκδίκηση αποζημιώσεων το 1953 παραμένει εν ισχύ" λέει ο Φρόβαϊν. Και συμπληρώνει: "Αυτό δεν αλλάζει από το γεγονός ότι η συνταγματική τάξη έχει αλλάξει και η Πολωνία δεν είναι πλέον κομμουνιστική χώρα. Με την ίδια λογική παραμένουν άλλωστε σε ισχύ πολλές άλλες διεθνείς συνθήκες που είχε συνυπογράψει η Πολωνία την εποχή εκείνη".......http://p.dw.com/p/2hjaf
  [dw.com]
5/8/17