Το πλοίο των τρελών

Του Νικου Κωνστανταρα
Λέγεται ότι στην Ευρώπη του Μεσαίωνα κάποιοι λαοί συνήθιζαν να φορτώνουν τους τρελούς τους σε πλοία και να τα στέλνουν μακριά, σε ταξίδια χωρίς τέλος, χωρίς προορισμό. Ετσι, γλίτωναν από το βάρος της φροντίδας των δικών τους τρελών και όταν τους επισκεπτόταν πλοίο με άλλους τρελούς έβρισκαν πλούσιο θέαμα στα καμώματα των επιβατών και τους έδιναν κάποια βοήθεια χωρίς να έχουν τη μόνιμη φροντίδα τους. Το πλοίο των τρελών ήταν μια πρακτική λύση, αλλά και μια παραβολή για την αδυναμία του ανθρώπου να ορίζει την τύχη του.

Κάποιες στιγμές τα τελευταία χρόνια, η εικόνα του πλοίου με τους αναξιοπαθούντες επιβάτες να ερίζουν μεταξύ τους, να μην έχουν ιδέα για το πού πάνε, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μεταφορά για το πώς τουλάχιστον κάποιοι εταίροι μας αντιμετωπίζουν την Ελλάδα: αναγκάζονται να μας βοηθήσουν, νομίζουν ότι το δικό μας πρόβλημα είναι μόνο δικό μας («η Ελλάδα είναι ιδιαίτερη περίπτωση», όπως έλεγαν), αλλά όσο το πρόβλημα της Ελλάδας δεν λύνεται με τρόπο που θα πείσει ότι η Ευρώπη προσέχει τους λαούς της, η ασθένεια θα μεταδίδεται, το πλοίο χωρίς προορισμό θα αντιπροσωπεύει την ίδια την Ευρώπη.
Είναι υπερβολικά αυτά, βέβαια, αλλά στην Ελλάδα σήμερα έχουμε σαλπάρει σε ένα δύσκολο ταξίδι χωρίς να γνωρίζουμε πού θα καταλήξουμε. Δεν αντιμετωπίζουμε ούτε πόλεμο, ούτε κατοχή, ούτε κάποια φυσική καταστροφή. Είμαστε αναγκασμένοι να αναμορφώσουμε το πολιτικό και οικονομικό μας σύστημα, σε αντάλλαγμα για δάνεια που θα συντηρήσουν κάπως την κοινωνία. Επειδή στη σημερινή εποχή υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ εθνών, οι εταίροι και δανειστές μας στην Ε.Ε. και το ΔΝΤ μας προσέφεραν βοήθεια πριν καταρρεύσουν τα τείχη μας. Το αντίτιμο, όμως, είναι να τα ρίξουμε μόνοι μας – με το επιχείρημα ότι με τα δικά τους χρήματα και τη δική τους βοήθεια θα τα χτίσουμε σε νέες, σταθερότερες βάσεις (ενώ θα αποπληρώνουμε τα χρέη).
Οι εταίροι μας βλέπουν τη βοήθεια που προσφέρουν και τη δυσκολία μας να την αξιοποιήσουμε γρήγορα και αποτελεσματικά· εμείς ζούμε το δράμα αυτών που πρέπει να αφοπλιστούν, να ταπεινωθούν και, την ώρα των μεγάλων στερήσεων, να χτίσουν την κοινωνία (τα τείχη τους) από την αρχή. Θέλει πολύ χρόνο και υπομονή για να συνέλθει η Ελλάδα, να αρχίσει να παράγει και να απεμπλέκεται από το χρέος.
Η θύελλα εντός της Βουλής προχθές είναι ενδεικτική της δυσκολίας μας να προσανατολιστούμε στη δύσκολη νέα πορεία. Ενώ οι (περισσότεροι) βουλευτές του κυβερνητικού συνασπισμού αναγκάζονταν να υπερασπιστούν σκληρά μέτρα τα οποία ίσως οδηγήσουν στον πολιτικό τους αφανισμό, οι αντιπολιτευόμενοι όλου του πολιτικού φάσματος επιδίδονταν σε χλευαστικές επιδείξεις αυταρέσκειας, απαιτώντας αλλαγή πορείας ενός σκάφους που προσάραξε.
Την ίδια ώρα, υπεράνω του δράματος που παίζεται εδώ, ανυπόμονοι και δύσθυμοι με τις ατελείωτες καθυστερήσεις, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας δολιχοδρομούσαν για το πότε θα ελευθερώσουν τη δόση του δανείου που θα βάλει αέρα στα πανιά μας. Μας έβλεπαν πάλι ως «ιδιαίτερη περίπτωση», όχι ως παραβολή για την κοινή μας μοίρα.
.kathimerini.gr
9/11/12