Είναι δίκαιο να δίδεται με το σταγονόμετρο η βοήθεια;

Τα προαπαιτούμενα της τρόικας για καταβολή των δόσεων δεν είναι πρωτοφανή. Πολλές ομοιότητες, αν και σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες, υπάρχουν με την οικονομική ενίσχυση της χώρας στο πλαίσιο του Σχεδίου Μάρσαλ.
Είναι δίκαιο να τροφοδοτείται η Ελλάδα με το σταγονόμετρον του Ταντάλου; Να τη μεταχειρίζονται ως ενοχλητικό ανάπηρο «επιχορηγούμενον αθύμως και γλίσχρως εις τα όρια που μόλις αρκούν διά να μη καταρρεύση; Είναι εξυπηρετικόν των συμμαχικών σκοπών να παρέχονται αντί γενναίας ενισχύσεως αυστηραί υποδείξεις περί καταθλιπτικών φόρων, επεκτάσεως των εξαθλιωμένων μαζών και αθρόων υπαλληλικών απολύσεων;».
Τα ερωτήματα δεν διατυπώνονται από κάποιο ξεχασμένο καθαρευουσιάνο τις τρέχουσες μέρες των μνημονίων και της τρόικας. Τα ίδια κι άλλα παρόμοια καταγράφονται καθημερινά στο σύνολο του ελληνικού Τύπου στα μέσα του 1948. Όταν θ' άρχιζε η εφαρμογή του σχεδίου Μάρσαλ για την Ελλάδα και η χώρα βρισκόταν σε πολεμική κατάσταση λόγω του Εμφυλίου. Δεν είναι τόσο γνωστό, αλλά το ελληνικό σκέλος του ευρωπαϊκού σχεδίου συνοδευόταν και από μνημόνια, όπως θα λέγαμε σήμερα. Με τη λήψη και υλοποίηση μέτρων θεσμικού, οικονομικού και διοικητικού χαρακτήρα. Με τον ασφυκτικό αμερικανικό έλεγχο τόσο στο πεδίο της οικονομίας, όσο και της πολιτικής. Ενώ οι πολιτικές εξελίξεις ανήκουν στην αρμοδιότητα της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα, οι οικονομικές υποθέσεις έχουν εκχωρηθεί στην Αμερικανική Αποστολή (ΕCA/G). H τελευταία νομοθετεί κιόλας!
Ιδού μια άλλη σχετική περιγραφή από φιλοκυβερνητική εφημερίδα της ίδιας περιόδου: «Αποστολή (Αμερικανική), Κυβέρνηση (Σοφούλη μ Τσαλδάρη) και Βουλή συνειργάσθησαν κατά τας τελευταίας ημέρας (Απρίλιος 1948) διά να προκαλέσουν εις τον ελληνικόν λαόν ένα πικρό αίσθημα ηθικής μειώσεως. Και αμφιβάλλομεν πολύ αν εκ των υστέρων δεν έχουν μετανοήσει δια το κύμα της αδεξιότητος, του ραγιαδισμού και της αβουλίας με το οποίον κατέκλυσαν ένα υπερήφανον και κατά τας στιγμάς της μεγαλυτέρας δυστυχίας του έθνοςμ».
Τις μέρες εκείνες είχαν καταρτιστεί διάφορα νομοσχέδια για τη φορολογία, τις ελληνικές περιουσίες στο εξωτερικό, τις απολύσεις στο Δημόσιο κ.ά. «Οι αθλιέστεροι που ενεφανίσθησαν εις την γλώσσαν μας μετεφράσθησαν όμως και παρεδόθησαν εις την ελληνικήν κυβέρνησιν με την ρητήν δήλωσιν ότι πρέπει να εξαντλήση ταχύτατα την απαιτούμενην διαδικασίαν διά να γίνουν νόμοι, χωρίς ένα ιώτα ή κεραία μια να μεταβληθή». Διαφορετικά βοήθεια δεν θα δινόταν. Φυσικά τα νομοσχέδια αυτά, όπως κι άλλα της περιόδου, τα οποία θεωρούνταν ως προαπαιτούμενα για τη βοήθεια, έγιναν νόμοι. Αλλά και τότε, ενώ ακόμη ο εμφύλιος πόλεμος στη χώρα δεν είχε τελειώσει, υπήρχαν διαφορετικές απόψεις. Ακόμη και παραιτήσεις Ελλήνων αξιωματούχων που συμμετείχαν στην κατάρτιση και υλοποίηση του σχεδίου Μάρσαλ. Όπως, οικονομολόγος Δ. Φιλάρετος από το Συμβούλιο Οικονομικής Ανασυγκροτήσεως.
Την όλη αντίθεση και τις αντιδράσεις, που προκαλεί στον αστικό κόσμο της εποχής η επιβολή μέτρων από τα μέλη της Αμερικανικής Αποστολής, εκφράζει πολύ ουσιαστικά μ΄ επιστολή του ο συγγραφέας Γιώργος Θεοτοκάς (δημοσιεύεται ανωνύμως στην εφημερίδα ΒΗΜΑ την Πρωτομαγιά του 1948). Εστιάζει την κριτική του στην «ψήφιση νόμων συνεπεία ξένης επιβολής» και τους φόβους ότι θ΄ ακολουθήσουν κι άλλα χειρότερα από τη στιγμή, που άνοιξε «διάπλατα η θύρα» αυτή. Δεν θα έχει άδικο, καθώς το επόμενο διάστημα και μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, η Ελλάδα θα έχει μετατραπεί σε αμερικανικό προτεκτοράτο. Ο αμερικανικός αντίλογος ήταν και (είναι) ότι όλα αυτά ήταν αναγκαία. Τον συνοψίζει στην επέτειο των 60 χρόνων από την εφαρμογή του σχεδίου Μάρσαλ ο υπεύθυνος τότε για την Ελλάδα Τζέιμς Γουόρεν. Οι διαπιστώσεις του ίσως έχουν μια διαχρονικότητα, ανεξαρτήτως από την αξιολόγηση: «Οταν ήρθε η αμερικανική αποστολή, γνώριζε ότι για να σωθεί η χώρα χρειάζονταν σκληρά μέτρα. Κατέληξαν με την κυβέρνηση σε μια πολύ αυστηρή συμφωνία, πολλές πτυχές της οποίας αποτελούσαν σαφή παρέμβαση στα εσωτερικά της Ελλάδας. Μπορεί κάλλιστα να πει κανείς ότι επρόκειτο όχι για απλή παρέμβαση, αλλά για επέμβαση στην εθνική κυριαρχία της χώρας Η επιτυχία ήταν ότι έφεραν τους Αμερικανούς, όχι απλά ως συμβούλους, αλλά ως ελεγκτές και υπεύθυνους των αποφάσεων. Για τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα έπρεπε να καταπιεί την περηφάνια της και να αποδεχθεί ευρείες παρεμβάσεις. Aυτό ήταν το πνεύμα της συμφωνίας».
Μόνο που αυτό δεν ήταν ακριβώς συμφωνία, αλλά κάτι άλλο.

Μια αποκαλυπτική επιστολή του Θεοτοκά
«Συνήντησα χθες (30 Απριλίου 1948 ) διακεκριμένον βουλευτήν, μέλος της Επιτροπής Νομοθετικής Εξουσιοδοτήσεως:
Λοιπόν; Εψηφίσατε εν καλπασμώ το διαβόητον νομοσχέδιον περί απογραφής και δεσμεύσεως των εν τη αλλοδαπή ελληνικών κεφαλαίων.
Ναι! Ητο όρος της παροχής βοηθείας του Σχεδίου Μάρσαλ.
Αλλά πληροφορούμεθα ότι η διατύπωσις του νομοθετήματος αυτού είναι πολύ πλέον επαχθής από τα σχέδια τα οποία επαρουσιάσθησαν εις την Γαλλίαν και την Αγγλίαν. Μαντεύομεν ότι και πάλιν η Ελλάς ετιμήθη με τους χειρότερους όρους.
Πιθανόν, απεκρίθη ο βουλευτής. Αλλά τι ηθέλατε να κάμωμεν;
μεν ήτο δυνατόν να αναβάλετε, να μελετήσετε, να συγκρίνετε, να διαπραγματευθείτε;
Μας εδηλώθη ότι εάν το νομοσχέδιο δεν ψηφισθή αμέσως, θα σταματήση εντός δεκαημέρου πάσα προς την Ελλάδα οικονομική ενίσχυσις.
Λαμπρά. Και το έτερον περίπτυστον νομοσχέδιον περί ετεροδικίας και λοιπών καταπληκτικών προνομίων των Αμερικανών εν Ελλάδι με ποίαν δικαιολογίαν το εψηφίσατε;
Μας ετονίσθη ότι εάν δεν το ψηφίσωμεν χωρίς την παραμικράν αλλαγήν του κειμένου του θα φύγουν αμέσως και θα μας εγκαταλείψουν εις την τύχην μας. μ Θαυμάσια. μηλαδή, διά να ομιλήσωμεν απλοελληνιστί, υπεκύψατε εις εκβιασμόν;
Φυσικά. Τι άλλο να πράξωμεν; Να παραιτηθώμεν; Αλλά ποιος θα εσκοτίζετο, ποιος θα επρόσεχε καν τις παραιτήσεις μας;
Ομως οι υπουργοί εισηγούνται, οι βουλευταί ψηφίζουν και ο Τύπος, με μασημένα λόγια, συγκατανεύει. Διότι εν εναντία περιπτώσει, υπονοείται ότι οι Αμερικανοί θα θυμώσουν και θα φύγουν. Και η βιομηχανία των καταπληκτικών νομοσχεδίων θα συνεχισθή ασφαλώς, με ρυθμόν επιταχυνόμενον. Και θα ιδήτε ασφαλώς πολλά ολεθριώτερα, εξευτελιστικώτερα, εξωφρενικώτερα, τώρα που άνοιξε ηδιάπλατα η θύρα και επιστοποιήθη αναντιρρήτως ότι η ελληνική κυβέρνησις είναι έτοιμη να δεχθή οτιδήποτε και η ελληνική Βουλή πρόθυμος να ψηφίση οτιδήποτε, φθάνει μόνον να δηλωθή ότι εν εναντία περιπτώσει οι Αμερικανοί θα μας εγκαταλείψουν».
(Το κείμενο της επιστολής, όπως και σχετικά σχόλια παρατίθενται στο «Γ. Ρωμαίος, Η Ελλάδα των δανείων και των χρεοκοπιών, εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2012»).

Βασικοί σταθμοί της αμερικανικής βοήθειας Ι
1948
Μάρτιος: Εγκρίνεται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία των ΗΠΑ το Σχέδιο Μάρσαλ.
Απρίλιος: Αρχίζει να εφαρμόζεται το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Ανόρθωσης. Υπογράφεται η Σύμβαση Οικονομικής Συνεργασίας και για την εφαρμογή της συστήθηκε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας (ΟΕΟΣ).
Ιούνιος: Τερματίζεται η ελληνοαμερικανική συμφωνία στο πλαίσιο του δόγματος Τρούμαν.
Ιούλιος: Συμφωνία Ελλάδας-ΗΠΑ για την ένταξη της χώρας στο σχέδιο. Η Αμερικανική Αποστολή αναλαμβάνει και τις αρμοδιότητες που απορρέαν από το «δόγμα Τρούμαν», έχοντας τον άμεσο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας.
Νοέμβριος: Η ελληνική κυβέρνηση υποβάλλει στις κεντρικές υπηρεσίες του Σχεδίου Μάρσαλ το πρόγραμμα 1948-52.
1949
Σεπτέμβριος: Υποτίμηση της δραχμής στο μισό έναντι δολαρίου.
Οκτώβριος: Παροχή πρόσθετης αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στην Ελλάδα και την Τουρκία.
1950
Η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα «διορίζει πρωθυπουργούς» (από τον Σεπτέμβριο του 1950 πρεσβευτής ο Τζ. Πιουριφόι). Βασικός μοχλός η οικονομική βοήθεια.
1951
Το Κογκρέσο εγκρίνει την αντικατάσταση του προγράμματος Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (ECA) με το Πρόγραμμα Αμοιβαίας Ασφάλειας (MSA). Προτεραιότητες του Σχεδίου Μάρσαλ σε στρατιωτικά θέματα (Οκτώβριος).
1952
Τέλος του Σχεδίου Μάρσαλ (Ιούνιος).
Ο τελικός απολογισμός συνολικά για την Ευρώπη ήταν 13,4 δισ. δολ. (στο ποσό αυτό δεν συμπεριλαμβάνεται η στρατιωτική βοήθεια και οι κάθε είδους άλλες παροχές-ενισχύσεις εκτός Σχεδίου).
Για να εκτιμηθεί το ποσό της βοήθειας του Σχεδίου Μάρσαλ προς την Ελλάδα χρησιμοποιείται μια κλασική σύγκριση του Αγγ. Αγγελόπουλου: «Το ποσό αυτό (το υπολογίζει σε 2,138 εκατ. δολ.) είναι: α) μεγαλύτερο από το ποσό που έλαβε οιαδήποτε άλλη χώρα αναλογικά με τον πληθυσμό της σε εξωτερική βοήθεια, β) υπερτετραπλάσιο από το προπολεμικό εθνικό εισόδημα της Ελλάδας και γ) μεγαλύτερο από τα εξωτερικά δάνεια που πραγματικά εισέπραξε η Ελλάς από την Επανάσταση του 1821 έως το 1930, δηλαδή σε διάστημα 110 ετών...».
.imerisia.gr
15/12/12
-------------------
ΣΧΕΤΙΚΑ:

• Οι διαχειριστές του «πιστοποιητικού συμμόρφωσης»

• ΑΥΣΤΗΡΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ - Από χίλια κύματα οι τμηματικές αποδεσμεύσεις της δόσης

• Έκτακτα καιρικά φαινόμενα (Ευρωκαταιγίδας) !! 

• Σε καλή μεριά

• Πολύ καλό για να είναι αληθινό