100 ημέρες γεμάτες αγκάθια

Σπριντ για μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις, εθνικά θέματα και καθημερινά προβλήματα.

«Τα δύσκολα τώρα αρχίζουν». Με αυτή τη στερεότυπη φράση στο Μέγαρο Μαξίμου ετοιμάζονται για τις πρώτες 100 κρίσιμες ημέρες του 2013, καθώς πολλά θα κριθούν για την πορεία της χώρας από την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Ο τρικομματικός κυβερνητικός συνασπισμός έχει πάρα πολλά εμπόδια να ξεπεράσει για να επιτευχθεί ο κεντρικός στόχος της ανάκαμψης. Ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς, παρά τον αισιόδοξο τόνο που θέλει να δώσει, επιμένει σε συνομιλητές του ότι και το 2013 δεν θα είναι μια εύκολη χρονιά και αναγνωρίζει πως η κατάσταση, αν και αρχίζει και βελτιώνεται, παραμένει εξαιρετικά δύσκολη. Επιμένει ότι την προηγούμενη χρονιά «κλείσαμε τους λογαριασμούς μας με το παρελθόν» και πως το νέο έτος «θα κερδίσουμε το στοίχημα με το μέλλον». Για να έχει τύχη όμως τόσο ο ίδιος όσο και το σύνολο του τρικομματικού σχήματος πρέπει να κερδίσει μια σειρά από στοιχήματα, που κάθε άλλο παρά εύκολα είναι.


Το 2013 για τον κ. Αντ. Σαμαρά θα είναι χρονιά που θα πρέπει να διευθετηθούν προβλήματα τα οποία ως τώρα δεν κατέστη δυνατόν να επιλυθούν και να τηρηθούν σε έναν βαθμό κάποιες προεκλογικές δεσμεύσεις που θα είναι εντός του δημοσιονομικού πλαισίου, ενώ θα προχωρήσουν και αλλαγές σε θεσμικό πεδίο.

Μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις, εθνικά θέματα και καθημερινά προβλήματα αναμένεται να πιέσουν την κυβέρνηση, ενώ πολλά μέλη της θα πρέπει να ξεπεράσουν τον φόβο του πολιτικού κόστους. Η κατάσταση της οικονομίας πιέζει να αντιμετωπιστούν άμεσα ανοιχτά ζητήματα που έχουν ήδη μετατραπεί σε «πονοκεφάλους» για το Μέγαρο Μαξίμου, όπως π.χ. η διαθεσιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, το πιο δύσκολο εμπόδιο για την τρικομματική κυβέρνηση.

Από την προσεχή Δευτέρα η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός πρέπει να αποδυθεί σε αγώνα ταχύτητας και να κεφαλαιοποιήσει τα κατ' αυτόν κέρδη του 2012, αφού οι τρεις πρώτοι μήνες της νέας χρονιάς είναι ιδιαίτερα κρίσιμοι. Στο διάστημα αυτό, στο οποίο θεωρείται πολύ πιθανόν να ανακηρυχθεί η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στο Ιόνιο σε πρώτη φάση(?), θα φανεί εάν θα εξαλειφθεί πλήρως η αβεβαιότητα για το μέλλον της χώρας και αν θα τεθούν σταθερές βάσεις αρχικά για τη σταθεροποίηση και μετέπειτα για την ανάκαμψη της οικονομίας.

Ηδη τα πρώτα εμπόδια είναι το φορολογικό νομοσχέδιο που πρέπει να ψηφιστεί την προσεχή εβδομάδα στη Βουλή και μετά οι ρυθμίσεις του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης για τη διαθεσιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ θα δοθεί στη δημοσιότητα και το νομοσχέδιο με το οποίο θα κυρώνονται οι Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου των τελευταίων εβδομάδων για να καλυφθούν τα προαπαιτούμενα για τη δόση. Ο Πρωθυπουργός θεωρεί ότι πρέπει η κυβέρνηση να κερδίσει το βασικό στοίχημα στο πεδίο της οικονομίας, που αποτελεί και «κλειδί» για τις επόμενες κινήσεις, ενώ θα επηρεάσει άμεσα την κεντρική πολιτική σκηνή.

Η «ιερά εξέταση» της τρόικας

Η επίτευξη των στόχων της δημοσιονομικής προσαρμογής σε συνδυασμό με την υλοποίηση των ψηφισθέντων μέτρων αποτελεί μονόδρομο για την κυβέρνηση, η οποία απεύχεται το σενάριο να παραμείνει η χώρα εγκλωβισμένη στο σπιράλ της ύφεσης και να απαιτηθεί η λήψη ενός νέου πακέτου σκληρών ρυθμίσεων. Στο Μέγαρο Μαξίμου αναγνωρίζουν ότι τα χρονικά περιθώρια είναι ιδιαίτερα στενά και δεν υπάρχει «περιθώριο για αστοχίες, παραλείψεις και καθυστερήσεις». Εξάλλου, τον επόμενο μήνα θα αρχίσει ο τριμηνιαίος έλεγχος των τροϊκανών για την επικαιροποίηση του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος.

Οι κανόνες του παιχνιδιού είναι συγκεκριμένοι και καθοριστικό ρόλο πλέον διαδραματίζει το ευρωπαϊκό δημοσιονομικό σύμφωνο, το οποίο ισχύει εδώ και λίγες ημέρες και προβλέπει κυρώσεις στην περίπτωση δημοσιονομικού εκτροχιασμού. Ως εκ τούτου, περιθώρια στρατηγικού ελιγμού δεν υπάρχουν, παρά μόνο τακτικές κινήσεις για να μπορέσει η κυβέρνηση να ελπίζει σε σταδιακή ανάκαμψη.

Ο Πρωθυπουργός διακηρύττει σε όλους τους τόνους ότι δεν πρέπει να χαθεί το «momentum» της αξιοπιστίας της χώρας στο διεθνές περιβάλλον μετά την έγκριση της δόσης-«μαμούθ». Γι' αυτό και έχει ζητήσει απ' όλους τους υπουργούς με τους οποίους συνομίλησε τηλεφωνικά αυτές τις ημέρες να παραμείνουν προσηλωμένοι στον κεντρικό στόχο και έθεσε το ζήτημα της καταγραφής άμεσων και μετρήσιμων αποτελεσμάτων που θα γίνουν ισχυρά «όπλα» έναντι των όποιων μελλοντικών επιχειρημάτων της τρόικας.

Κοινή είναι η γραμμή των κυβερνητικών εταίρων να επιταχυνθεί το κυβερνητικό έργο και να γίνουν πράξη όσα ψηφίστηκαν από το Κοινοβούλιο, διότι επικρέμαται ως δαμόκλειος σπάθη η αυτόματη λήψη ισοδύναμων μέτρων σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους του Μνημονίου III.

Αισιοδοξία, ελπίδα και αγωνία

Η αισιοδοξία κυριαρχεί στο πρωθυπουργικό επιτελείο, με βάση και τα όσα μεταφέρει ο υπουργός Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρας - ο πιο έμπιστος και παραγωγικός εκ των υπουργών της κυβέρνησης -, ότι η εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2012 εξελίσσεται καλύτερα από το αναμενόμενο. Το μέγα ζητούμενο είναι αυτή η αισιοδοξία να μεταδοθεί και στην κοινωνία που παρακολουθεί με δυσπιστία. Γι' αυτό και πιο κρίσιμο για τον κ. Σαμαρά και τους εταίρους του είναι τους επόμενους σκληρούς και δύσκολους μήνες να «απορροφήσουν» τις μειώσεις σε μισθούς, συντάξεις και επιδόματα που επέφεραν τα τελευταία μέτρα.

Για να αλλάξει το κλίμα στην κοινωνία, ο Πρωθυπουργός επιζητεί, εκτός από αποτελέσματα στο δημοσιονομικό πεδίο, να υπάρξει και κινητικότητα στον κρίσιμο τομέα της απασχόλησης, προτάσσοντας τη χαρακτηριστική φράση: «Πρέπει να ανοίξουν δουλειές». Ο ίδιος κατανοεί, όπως προκύπτει από τις συζητήσεις που γίνονται στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ των συνεργατών του, ότι πολλά θα κριθούν και από τις αντοχές της κοινωνίας που πιέζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την περιοριστική πολιτική, όπως και από την ανεργία που φθάνει περίπου το 30%.

Ζητείται «φως» στις αποκρατικοποιήσεις

Η κυβέρνηση οφείλει να επιδείξει σημαντική πρόοδο σε κρίσιμους τομείς, όπως οι αποκρατικοποιήσεις και η ανακεφαλαιοποίηση των εγχώριων τραπεζών, ενώ πιο σύνθετο πρόβλημα αποτελεί η εφαρμογή επώδυνων αλλαγών, όπως η υπαγωγή χιλιάδων υπαλλήλων του Δημοσίου σε καθεστώς διαθεσιμότητας και η ενεργοποίηση του νέου συστήματος καθορισμού του κατώτατου μισθού από τα τέλη Μαρτίου.

Στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων έχει προγραμματίσει να αρχίσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για οκτώ προγράμματα: ΟΔΙΕ, ΕΛΒΟ, ΕΛΤΑ, περιφερειακά αεροδρόμια, μικροί λιμένες και μαρίνες, Εγνατία οδός, Αστέρας Βουλιαγμένης, δεύτερο πακέτο ακινήτων του Δημοσίου, ενώ αναμένεται να προχωρήσουν οι εξής διαγωνισμοί: ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, ΟΠΑΠ, ακίνητα στην περιοχή Αφάντου Ρόδου, στην Κασσιόπη Κέρκυρας, πώληση και επανεκμίσθωση 28 κτιρίων του Δημοσίου.

Επενδύσεις
Ταξίδια και κλίμα
Μεγάλη σημασία στον τομέα των επενδύσεων δίνει ο κ. Αντ. Σαμαράς και γι' αυτό θέλει να μεταδοθεί ένα σήμα πολιτικής σταθερότητας στο εξωτερικό και να πειστούν ισχυρές χώρες πως η Ελλάδα προβάλλει ως μία από τις ιδανικές περιπτώσεις για επενδυτική δραστηριότητα.

Για να διαμορφωθεί όμως ελκυστικό πλαίσιο για επενδύσεις δεν αρκούν μόνο τα ταξίδια του Πρωθυπουργού στο εξωτερικό (Γερμανία στις 8 Ιανουαρίου, όπου θα είναι κεντρικός ομιλητής στο συνέδριο της γερμανικής εφημερίδας «Die Welt», Κατάρ, πιθανότατα στο Νταβός στα τέλη Ιανουαρίου, ΗΠΑ, Ρωσία και Κίνα), αλλά πρέπει να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να διαμορφωθούν οι κατάλληλες συνθήκες.

Και προς αυτή την κατεύθυνση αναμένονται συγκεκριμένες κινήσεις της κυβέρνησης (π.χ. εντατικοποίηση διαπραγματεύσεων για την υλοποίηση μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, έναρξη έργων στους μεγάλους οδικούς άξονες) το επόμενο διάστημα, αφού θα αρχίσει και πάλι να προβάλλεται το προ τριετίας σύνθημα του κ. Σαμαρά σχετικά με τα «3Α»: ανάπτυξη, απασχόληση, ανταγωνιστικότητα.

Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσον θα φανεί στην πράξη «σύμμαχος» της κυβέρνησης η ελληνική δημόσια διοίκηση με τη γραφειοκρατία που αποτελεί τροχοπέδη σε κάθε επενδυτική προσπάθεια, αλλά και εάν το εγχώριο τραπεζικό σύστημα - που αναμένει την ανακεφαλαιοποίηση ως μάννα εξ ουρανού - ανταποκριθεί στην πρόκληση των καιρών.

Ραβανός Αρης

tovima gr

5/1/13