Οι Ευρωπαίοι τράβηξαν το αυτί σε Άγκυρα και Σκόπια. Συστάσεις εφ’ όλης της ύλης.

Σοφία Βούλτεψη
17/10/2013
-
Οι σχέσεις με την Ελλάδα κυριάρχησαν περισσότερο από κάθε άλλη φορά στις εκθέσεις της Κομισιόν όσον αφορά στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων τόσο της ΠΓΔΜ, όσο και της Τουρκίας.

Το ζήτημα των σχέσεων καλής γειτονίας και η ανάγκη επίλυσης των διαφορών με την Αθήνα παραμένουν στην πρώτη γραμμή, ενώ γίνεται ειδική αναφορά στη διατήρηση του casus belli εκ μέρους της Τουρκίας, καθώς και στις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά.

Ειδικότερα, όσον αφορά στην ΠΓΔΜ, η Κομισιόν προτείνει με την έκθεσή της που δημοσιοποιήθηκε χθες την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων (για πέμπτη μάλιστα φορά), προσθέτοντας πάντως ότι παραμένει ουσιαστική η διαπραγμάτευση για την εξεύρεση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο θέμα της ονομασίας, υπό την αιγίδα των ΗΕ.
Στην έκθεση προόδου της ΠΓΔΜ, 62 συνολικά σελίδων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι η χώρα συνεχίζει να πληροί επαρκώς τα πολιτικά κριτήρια για να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ.

Όσον αφορά τα πολιτικά κριτήρια, η έκθεση της Επιτροπής καταγράφει πρόοδο σε μία σειρά από σημαντικούς τομείς, κατά το τελευταίο έτος. Επισημαίνει ότι η πολιτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα κόμματα της χώρας την 1η Μαρτίου, μετά την πολιτική κρίση που ξέσπασε το Δεκέμβριο του 2012, απέδειξε ότι η εξεύρεση εποικοδομητικών λύσεων είναι δυνατή όταν υπάρχει πολιτική βούληση για διάλογο και συμβιβασμό.
Και επομένωε, η Επιτροπή προτείνει τον επόμενο χρόνο να δοθεί προτεραιότητα στην αποτελεσματική εφαρμογή και στην ενίσχυση του υπάρχοντος νομικού και πολιτικού πλαισίου της χώρας.

Τονίζει, ωστόσο, ότι οι προσπάθειες της ΠΓΔΜ θα πρέπει να επικεντρωθούν ιδιαίτερα στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, στην ελευθερία της έκφρασης και στις σχέσεις με τα ΜΜΕ, στην εκλογική μεταρρύθμιση, στη συγκεκριμένη καταγραφή διαφθοράς και στην εφαρμογή των συστάσεων στο πλαίσιο της Συμφωνίας της Οχρίδας.
Εξάλλου, η Επιτροπή τονίζει ότι παραμένει σημαντική η εποικοδομητική προσέγγιση της ΠΓΔΜ, προς τις γειτονικές χώρες και κράτη-μέλη της ΕΕ και επισημαίνει ότι 20 χρόνια μετά την ένταξη της ΠΓΔΜ στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, εκκρεμεί η εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της ονομασίας, υπό την αιγίδα των ΗΕ.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το θέμα της ονομασίας η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει ότι η ΠΓΔΜ εξακολουθεί να συμμετέχει τόσο στις συνομιλίες που διενεργούνται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, όσο και στις απευθείας επαφές με την Ελλάδα.
«Οι συνομιλίες που διεξάγονται υπό την αιγίδα των Η.Ε. για εξεύρεση, μέσω διαπραγματεύσεων, μιας αμοιβαίως αποδεκτής λύσης στο ζήτημα της ονομασίας πρέπει να συνεχιστούν με αυξημένη ένταση, ενώ το ίδιο ισχύει για τις διμερείς συναντήσεις και επαφές», αναφέρεται συγκεκριμένα στην έκθεση.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της ΠΓΔΜ με την Ελλάδα, η έκθεση της Επιτροπής τονίζει ότι συνεχίζουν να επηρεάζονται από το ζήτημα της ονομασίας.
Σημειώνεται ότι στο πλαίσιο των επίσημων συνομιλιών για το θέμα της ονομασίας, υπό την αιγίδα των ΗΕ και τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις στην Αθήνα και στα Σκόπια και συνομιλίες στη Νέα Υόρκη, πάνω στην πρόταση που παρουσιάστηκε στα δύο μέρη τον Απρίλιο του 2013. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι σε συνέχεια των επισκέψεών του σε Αθήνα και Σκόπια το Σεπτέμβριο, ο Μ. Νίμιτς ανέφερε ότι «το χάσμα ανάμεσα στις θέσεις των δύο χωρών παραμένει».

Υπενθυμίζεται, στη συνέχεια ότι ο Μ. Νίμιτς έχει καλέσει, στα τέλη Οκτωβρίου, τους εκπροσώπους των δύο χωρών στη Νέα Υόρκη, με σκοπό να αμβλύνει τις διαφορές.
Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή τονίζει ότι η ΠΓΔΜ συμμετέχει ενεργά στην περιφερειακή συνεργασία και αναπτύσσει περαιτέρω διμερείς σχέσεις με τις γειτονικές χώρες.
Συγκεκριμένα η έκθεση αναφέρει τα εξής: «Παρότι έχουν γίνει βήματα, το ζήτημα της ονομασίας παραμένει ανεπίλυτο. Η διατήρηση καλών σχέσεων γειτονίας, συμπεριλαμβανομένης της διαπραγμάτευσης για την εξεύρεση μιας αμοιβαίως αποδεκτής λύσης στο θέμα της ονομασίας υπό την αιγίδα των ΗΕ, παραμένει ουσιαστική».

Συνεχίζοντας, η έκθεση της Επιτροπής επισημαίνει ότι «η εποικοδομητική προσέγγιση στις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες παραμένει σημαντική και θα πρέπει να αποφεύγονται πράξεις και δηλώσεις, οι οποίες επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτονίας».

Όσον αφορά τα οικονομικά κριτήρια, η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει ότι το 2012 η οικονομική κατάσταση της ΠΓΔΜ επιδεινώθηκε ελαφρώς, σε σχέση με το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον. Σημειώνεται επίσης πρόοδος σε ορισμένους τομείς προς μία «λειτουργική οικονομία της αγοράς».
Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι μεσοπρόθεσμα η χώρα, θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στις ανταγωνιστικές πιέσεις και στις πιέσεις των αγορών, εντός της ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόσει αυστηρά το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για να μετριάσει τις σημαντικές διαρθρωτικές αδυναμίες.

Τονίζεται, επίσης, η ανάγκη λήψης διαρθρωτικών μέτρων για να μειωθεί το ποσοστό της ανεργίας. Σημειώνεται επίσης, ότι η Ελλάδα είναι μεταξύ των μεγαλύτερων ξένων επενδυτών στη χώρα, μαζί με την Ολλανδία, την Αυστρία και τη Σλοβενία.
Τέλος η Επιτροπή επισημαίνει ότι σε γενικές γραμμές "η ΠΓΔΜ έχει επιτύχει καλό επίπεδο ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο", το οποίο κρίνεται αρκετό για να μπορέσει η χώρα να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο της ενταξιακής διαδικασίας.

Η έκθεση προόδου για την Τουρκία
Εκτενείς αναφορές στις συνεχιζόμενες προσπάθειες που διεξάγονται για τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων γίνονται στην ετήσια έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία, ενώ υπογραμμίζεται ότι η Άγκυρα θα πρέπει να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές της για την εξεύρεση λύσης στα διμερή ζητήματα που δεν έχουν επιλυθεί, συμπεριλαμβανομένων των συνοριακών διαφορών.
Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τα ειδικότερου ελληνικού ενδιαφέροντος ζητήματα, στην ετήσια έκθεση προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε χθες στην δημοσιότητα στις Βρυξέλλες, επισημαίνεται ότι η Τουρκία και η Ελλάδα συνεχίζουν τις προσπάθειες για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων.
Υπογραμμίζεται ότι υψηλού επιπέδου συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2012 και τον Φεβρουάριο του 2013, ενώ μετά από τρία χρόνια διεξήχθητε Συμβούλιο Συνεργασίας σε επίπεδο πρωθυπουργών στην Κωνσταντινούπολη, τον Μάρτιο του 2013. Επίσης, υπογράφηκαν πολλές συμφωνίες συνεργασίας και υπογραμμίζεται ότι, από το 2002, έχουν διεξαχθεί 55 γύροι διερευνητικών επαφών, με στόχο την έναρξη διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Στο πλαίσιο της ρητής υποχρέωσης της Τουρκίας για σχέσεις καλής γειτονίας και την επίλυση συνοριακών διαφορών, στην ίδια έκθεση σημειώνεται ότι η απειλή «casus belli» σχετικά με την πιθανή επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων εξακολουθεί να ισχύει, στη βάση του σχετικού ψηφίσματος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης του 1995.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Τουρκία θα πρέπει να δεσμευτεί στην αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών σύμφωνα με το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και συμπεριλαμβανομένης, εάν αυτό θεωρηθεί αναγκαίο, της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Επίσης, η ΕΕ εκφράζει για ακόμη μια φορά σοβαρές ανησυχίες και καλεί την Τουρκία να αποφεύγει κάθε απειλή ή ενέργεια κατά κράτους- μέλους που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση των διαφορών.
Μάλιστα, η Επιτροπή σημειώνει ότι η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν προβεί σε επίσημες διαμαρτυρίες σχετικά με την παραβίαση των χωρικών υδάτων και του εναερίου χώρου από την πλευρά της Τουρκίας, κυρίως με τις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά.
Εξάλλου, στις απειλές της Τουρκίας σε ό,τι αφορά το κυριαρχικό δικαίωμα της Κύπρου για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, στην άρνηση της Άγκυρας να αποδεχθεί την Κύπρο ως προεδρεύουσα χώρα του Συμβουλίου της ΕΕ, καθώς και στη μη εκπλήρωση των υποχρεώσεών της προς την Κύπρο, αναφέρεται ακόμη η έκθεση προόδου.
Υπογραμμίζεται ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο ΕΕ- Τουρκίας και αφορούν την Κύπρο, όπως η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, η ομαλοποίηση των σχέσεών της με την Κύπρο, η άρση του βέτο για ένταξη της Κύπρου σε διεθνείς οργανισμούς και ζητείται η ενεργός στήριξη των συνομιλιών για το Κυπριακό. Ειδικά για το Κυπριακό, η Επιτροπή αναφέρει ότι, όπως υπογραμμίζεται στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο και τα συμπεράσματα Συμβουλίων, αναμένεται από την Τουρκία να υποστηρίξει ενεργά τις συνομιλίες που έχουν στόχο τη δίκαιη, συνολική και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ και με βάση τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και με βάση στις αρχές στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Η δέσμευση της Τουρκίας με συγκεκριμένους όρους για συνολική λύση είναι ουσιώδους σημασίας, επιμένει η Επιτροπή.
Σε ό,τι αφορά πάντα στο Κυπριακό, η Κομισιόν σημειώνει ότι η Τουρκία συνέχισε να εκφράζει δημόσια τη στήριξή της προς τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων υπό τις καλές υπηρεσίες του ΓΓ του ΟΗΕ για μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού. Αναφέρεται ακόμη ότι η Τουρκία χορήγησε στην επιτροπή αγνοουμένων αυξημένη πρόσβαση στα κατεχόμενα εδάφη και ενθαρρύνεται η Άγκυρα να διευκολύνει τα αιτήματα της επιτροπής για την πρόσβαση σε σχετικά αρχεία και σε στρατιωτικές ζώνες για τη δυνατότητα εκταφής.

Η Τουρκία, αναφέρει η Κομισιόν, συνέχισε να προβαίνει σε δηλώσεις που αμφισβητούν το δικαίωμα της Λευκωσίας για γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και προς όφελος όλων των Κυπρίων, απειλώντας με αντίποινα κατά εταιρείας της ΕΕ που έλαβε άδεια γεώτρησης από την Κύπρο.

Στην έκθεση, υπενθυμίζεται ότι η ΕΕ τόνισε πως τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών- μελών της ΕΕ, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη σύναψη διμερών συμφωνιών για έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων, σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας
Σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις της Τουρκίας που απορρέουν από το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο ΕΕ- Τουρκίας, η Κομισιόν επαναλαμβάνει ότι η Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωσή της να εξασφαλίσει την πλήρη και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Συμφωνίας Σύνδεσης και δεν έχει άρει όλα τα εμπόδια σε ό,τι αφορά στην ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων με την Κύπρο.
Επίσης, υπογραμμίζει ότι δεν υπήρξε καμία πρόοδος όσον αφορά την ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων της Άγκυρας με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η Κομισιόν σημειώνει ακόμα ότι η Τουρκία δεν έχει άρει το βέτο της για ένταξη της Κύπρου σε πολλούς διεθνείς οργανισμούς.

Κλείνοντας το κεφάλαιο για την Κύπρο, υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία, παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις από το Συμβούλιο και την Επιτροπή, δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της, όπως περιγράφονται στη δήλωση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών- μελών της, της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005 και στα συμπεράσματα Συμβουλίου, περιλαμβανομένων εκείνων του Δεκεμβρίου του 2006 και του Δεκεμβρίου του 2011.
elzoni.gr
17/10/13
--
-
ΣΧΕΤΙΚΑ1: