ΕΣΠΑ: Πιέσεις για απορρόφηση κονδυλίων 7,6 δισ.- εθνική συμμετοχή

Επιτάχυνση και διορθώσεις στο ΕΣΠΑ με νέο στόχο την απορρόφηση κοινοτικών πόρων ύψους 7,6 δισ. μέχρι και το 2013 θέτει η τρόικα στο υπουργείο Ανάπτυξης δείχνοντας παράλληλα και «κίτρινη κάρτα» για την εξέλιξη της απορρόφησης το 2011 με βάση το στόχο του πρώτου εξαμήνου.

Στο προσχέδιο της έκθεσής της για την Πέμπτη αξιολόγηση του μνημονίου η τριμερής επιτροπή από την Ε.Ε. το ΔΝΤ και την ΕΚΤ παρατηρεί την αστοχία στο στόχο απορρόφησης για το πρώτο μισό του χρόνου.

Πρόσφατη αξιολόγηση

Συγκεκριμένα από τα 1,1 δισ. ευρώ που είχε τεθεί ως στόχος το αποτέλεσμα που παρουσίασε το υπουργείο ανάπτυξης κατά την τελευταία αξιολόγηση τον Οκτώβριο ήταν 626 εκατ. ευρώ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται και κονδύλια για έξι από τα συνολικά 15 μεγάλα έργα που είχαν προγραμματιστεί για φέτος. Αυτό σημαίνει ότι μέχρι και το τέλος του χρόνου η Ελλάδα θα πρέπει να παρουσιάσει αποτελέσματα και τα υπόλοιπα 9 μεγάλα έργα που έχει ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει.

Με βάση το συνολικό στόχο για απορρόφηση 3,35 δισ. ευρώ για το 2011 μέχρι και το κλείσιμο του χρόνου θα πρέπει το υπουργείο να έχει να παρουσιάσει βεβαιωμένες απαιτήσεις για δαπάνες έργων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ ανεξάρτητα από το κακό οικονομικό κλίμα και μεγάλη έλλειψη ρευστότητας της αγοράς.

Δύο αποστολές

Στο σημείωμά τους οι εκπρόσωποι της τρόικας τονίζουν ότι στην παρούσα φάση η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει μέχρι και το τέλος του χρόνου να ολοκληρώσει δύο αποστολές:

* Να καταφέρει να κλείσει οριστικά τα προγράμματα της περιόδους 2000 - 2006 (δηλαδή το Γ ΚΠΣ να εισπράξει υπόλοιπο κοινοτικών πόρων συνολικού ύψους 260 εκατ. ευρώ που διαφορετικά κινδυνεύουν να χαθούν.

* Να βρει μέχρι και το τέλος του χρόνου τα χρήματα να καλύψει την εθνική συμμετοχή για τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη ακόμη και για τις μη επιλέξιμες δαπάνες όπως είναι οι απαλλοτριώσεις οι οποίες όπως τονίζεται κοστίζουν πολύ και σε πολλές περιπτώσεις γίνονται αιτία καθυστερήσεων για την υλοποίηση έργων.

Μέχρι και το τέλος του μήνα το υπουργείο Ανάπτυξης θα πρέπει να έχει έτοιμη έκθεση με την οποία θα αναφέρει τα μέτρα που έχει λάβει από την ένταξη της Ελλάδας στο μνημόνιο το Μάιο του 2010 για την επιτάχυνση απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων. Θα πρέπει επίσης να αναφέρει και την απόδοση των μέτρων αυτών αλλά και τα νέα μέτρα που πρόκειται να λάβει από το 2012, μέχρι και το τέλος της προγραμματικής περιόδου.

Εμφαση θα δοθεί στους τομείς εκπαίδευσης και κατάρτισης, δημιουργίας απασχόλησης, υγείας και πρόνοιας, επιχειρηματικότητας, έργων προστασίας του περιβάλλοντος και μεγάλων έργων υποδομών.

Πλήρης εκμετάλλευση

Επίσης τονίζεται η σημασία της πλήρους εκμετάλλευσης από το πρώτο τρίμηνο του 2012 του νέου ταμείου για τη δανειοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θα δημιουργεί με κονδύλια ύψους 500 εκατ. ευρώ που διατίθενται μέσω του ΕΣΠΑ.

Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού και σε ό,τι αφορά τις δράσεις του ΕΣΠΑ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στους τομείς της εκπαίδευσης και κατάρτισης, της δημιουργίας απασχόλησης, της υγείας και της πρόνοιας, της επιχειρηματικότητας, των έργων της προστασίας του περιβάλλοντος, των μεγάλων έργων υποδομών όπως τα έργα αυτοκινητοδρόμων, οι σιδηρόδρομοι, το μετρό κ.λπ. καθώς και στα έργα υποδομών των ΟΤΑ Α και Β Βαθμού όλης της χώρας και στην προσπάθεια της χώρας για τη διοικητική μεταρρύθμιση.

Πώς κατανέμονται τα ευρωπαϊκά κονδύλια στη διετία

Ο στόχος για την απορρόφηση που τίθεται για το 2012 και το 2013 είναι η απορρόφηση επιπλέον πόρων συνολικού ύψους 7,6 δισ. την επόμενη διετία.

Τον επόμενο χρόνο ο στόχος είναι η απορρόφηση κονδυλίων 3,73 δισ. ευρώ από τα οποία τα 2,85 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και τα υπόλοιπα 880 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ).

Αντιστοίχως για το 2013 η στόχευση θέλει την απορρόφηση να φτάνει στα 3,89 δισ. ευρώ από τα οποία τα 3 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το ΕΤΠΑ και 890 εκατ. ευρώ από το ΕΚΤ.

Σύμφωνα με την τρόικα μετά την υιοθέτηση της αύξηση στο 95% του ποσοστού συγχρηματοδότησης από την Ε.Ε. για τα έργα του ΕΣΠΑ η Ελλάδα θα πρέπει:

* Μέχρι και τα μέσα του 2012 να ολοκληρώσει την αναθεώρηση των προγραμμάτων που έχει ξεκινήσει από τις αρχές του χρόνου σε όλα τα προγράμματα που συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. ώστε να έχει καθαρούς στόχους για τις κατευθύνσεις και την προοπτική πόρων συνολικού ύψους 14,5 δισ. ευρώ που μένουν να απορροφηθούν από το ΕΣΠΑ.

* Να δημιουργήσει ένα πακέτο μεγάλων και μικρών έργων στα οποία θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στην υλοποίηση τους. Κριτήρια της επιλογής πρέπει να είναι η προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε. η επίπτωσή τους στην ανάπτυξη και την αύξηση της απασχόλησης. Κάτι τέτοιο έχει ξεκινήσει με τη βοήθεια και της επιτροπής περιφερειακής πολιτικής αλλά και της ομάδας δράσης για την Ελλάδα που συνεργάζονται στο θέμα της δημιουργίας ενός πακέτου έργων προτεραιότητας.

* Να ολοκληρώσει τη διαδικασία ξεκαθαρίσματος των νεκρών έργων που έχει ξεκινήσει από τις αρχές του φθινοπώρου. Σημειώνεται ότι το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοίνωσε στο τέλος Σεπτεμβρίου την έναρξη εκκαθάρισης 4.723 νεκρών έργων στα οποία ήταν δεσμευμένα μέχρι πρόσφατα κονδύλια συνολικού ύψους 5,5 δισ. ευρώ.

Σύστημα ελέγχου δαπανών στα έργα

Με δεδομένες τις καθυστερήσεις αλλά και τις αστοχίες που καταγράφονται στην απορρόφηση των κονδυλίων έρευνας και τεχνολογίας αλλά και του Ταμείου Συνοχής που χρηματοδοτεί έργα περιβάλλοντος και υποδομές η τρόικα ζητεί την δημιουργία ως τις αρχές το 2012 ενός πληροφορικού συστήματος παρακολούθησης των δαπανών που γίνονται για κάθε ένα έργο.

Επίσης για το 2012 η τρόικα ζητά περαιτέρω απλοποίηση των διαδικασιών αφού διαπιστώνει ακόμη προβλήματα διαχείρισης. Συγκεκριμένα ζητά περαιτέρω απλοποίηση της διαδικασίας υλοποίησης των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ και τα υπόλοιπα κοινοτικά διαθρωτικά με κατάργηση περιττών διαδικασιών και συγκεντρωτική διοίκηση διακριτών κατηγοριών έργων όπως για παράδειγμα τα έργα περιβάλλοντος που αφορούν την διαχείριση απορριμμάτων.

Τέλος ζητεί μέχρι και το τέλος του 2011 να έχουν πιστοποιηθεί όλες οι διαχειριστικές αρχές του ΕΣΠΑ σε ό,τι αφορά την οργάνωση και τη διοίκηση που παρέχουν με βάση το πρότυπο ISO 9001:2008 που αφορά τη χρηστή διοίκηση.

Την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι «έστω και με καθυστέρηση» έγινε πράξη η μείωση της εθνικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ, όπως είχε προτείνει η Νέα Δημοκρατία εξέφρασε χθες ο εκπρόσωπος Τύπου της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ταυτόχρονα, ο κ. Γιάννης Μιχελάκης υπογράμμισε την ανάγκη η μείωση της εθνικής συμμετοχής στο ΕΣΠΑ, που γίνεται πράξη με απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «να αξιοποιηθεί άμεσα ώστε να ξεμπλοκάρουν κοινοτικά προγράμματα και μεγάλα έργα υποδομής, που θα δώσουν οξυγόνο ανάπτυξης στην οικονομία».

«Επιβάλλεται», πρόσθεσε, «να επιταχυνθεί η απορρόφηση κοινοτικών πόρων που παραμένουν στα αζήτητα των Ευρωπαϊκών Ταμείων, ώστε να αποκλειστεί ο κίνδυνος απώλειάς τους».

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr

naftemporiki gr